อายุ
รเวท
: ภู
มิปั
ญญาโบราณในยุ
คโลกาภิวั
ตน์
27
ได้
แก่
yukti vyapaasraya
(การรั
กษาโดยตรรกะของแพทย์
เท่
านั้
น)
sattvaavajaya
(การรั
กษาที่
มุ
่
งการควบคุ
มจิ
ตใจ) และ
daiva
vyapasraya
(การรั
กษาโดยเวทย์
มนต์
)
Yuktivyapaasraya
แบ่
ง
เป็
นสองชนิ
ด คื
อ
สมณะ
และ
โสธนะ สมณะ
หมายถึ
ง การท�
ำใจให้
สงบเพื่
อเพิ่
ม
โทษะ
ให้
มากขึ้
น
โสธนะ
หมายถึ
ง การก�
ำจั
ด
โทษะ
ส่
วน
เกิ
นออกไป
สมณะ
หรื
อการท�
ำใจให้
สงบเพื่
อเพิ่
ม
โทษะ
ให้
มากขึ้
นนั้
น
ท�
ำได้
เพี
ยงโดยการรั
บประทานอาหารและด�
ำเนิ
นชี
วิ
ตตามข้
อปฏิ
บั
ติ
และการให้
ยา ซึ่
งอยู่
ในรู
ปของ
kashaya/kwath
(ยาต้
ม),
choorna
(แป้
ง),
arishta/aasava
(เครื่
องปรุ
งยาหมั
ก),
lehya
(แยม
สมุ
นไพร),
ghrita
(เนยผสมตั
วยา)
และ
thaila
(น�้
ำมั
นผสมตั
วยา)
Thriphala Choorna, Chyavanaprasa Lehya, Dhanwan-
taramThailam
นั้
นเป็
นส่
วนผสมของต�
ำรั
บยาที่
เป็
นที่
รู
้
จั
กมากที่
สุ
ด
หรื
อเป็
นที่
ศึ
กษาอย่
างดี
และแพร่
หลายส�
ำหรั
บผู
้
ศึ
กษาอายุ
รเวททั่
วโลก
การคั
ดเลื
อกวั
ตถุ
ดิ
บจากพื
ช สั
ตว์
และแร่
ต่
างๆ นั้
นขึ้
นอยู
่
กั
บรสชาติ
ความสามารถของมั
น รสชาติ
หลั
งการย่
อย คุ
ณสมบั
ติ
และปฏิ
กิ
ริ
ยาที่
มั
นมี
ต่
อ
โทษะ
หรื
อโรคที่
เฉพาะเจาะจงใดๆ ที่
เคยรู้
มา สมุ
นไพรที่
เป็
น
ที่
นิ
ยม และมี
การน�
ำมาศึ
กษาและใช้
งาน ได้
แก่
brahmi
(Bacopa
monnieri)
ซึ่
งมี
ฤทธิ์
ให้
ความจ�
ำดี
guggulu
(Commiphora
wightii)
ซึ่
งมี
ฤทธิ
์
ต่
อภาวะไขมั
นในเลื
อดสู
ง และโรคข้
อต่
ออั
กเสบ
ashwagandha
(Withania somnifera)
ซึ่
งมี
ฤทธิ์
บ�
ำรุ
งก�
ำลั
งและ
ลดความเครี
ยด
amalaki
(Embillica officinalis)
ซึ่
งมี
ฤทธิ์
ต่
อ
โรคเบาหวาน และใช้
เป็
นเวชศาสตร์
ความงาม ฯลฯ
โสธนะ
หรื
อการก�
ำจั
ด
โทษะ
ส่
วนเกิ
นออกไป ท�
ำได้
โดย
วมนะ
(การอาเจี
ยน ส�
ำหรั
บ
กพะ
)
วิ
เรจนา
(การล้
างท้
อง ส�
ำหรั
บ
ปิ
ตตะ
)
พาสติ
(การใช้
ยาต้
มหรื
อน�้
ำมั
นสวนทวาร ส�
ำหรั
บ
วาตะ
)
นาสิ
ยา
(การ
ใช้
ยาหยอดจมู
กใช้
เฉพาะกั
บศรี
ษะ) และ
รั
ชตะ โมกษะ
(การท�
ำให้
เลื
อด