Ayurveda : Ancient Heritage in the Age of Globalisation - page 170

อายุ รเวท : ภูมิปัญญาโบราณในยุคโลกาภิวั ตน์ 169
กับรากฐานของวิ ถีทางอายุ รเวทอันเกี่ยวกับการรักษาและการดู แล
สุขภาพ การแต่งตั้งหมอชีวกเพื่อมาตรวจร่ างกายด้วยวิธีปกติ และการ
ดูแลพระภิกษุในสงฆ์สาวก (นอกเหนือจากการถวายบริการอันดีเยี่ยม
ในการรักษาพระพุทธองค์ในโอกาสต่างๆ แล้ว) และการย้ ายที่อยู่ของ
หมอชีวกไปยังบ้านพักที่อยู่ถัดจากที่พ�ำนักของพระภิกษุในกรุงราชคฤห์
(ราชคฤหะในบาลี) อีกทั้ งพบว่า พระพุทธเจ้าเองทรงอ้างถึงคุณค่ าใน
ประโยชน์ของอายุ รเวทส�ำหรับผู้ที่เจ็บป่วย และผู้ที่พิการ49อย่างน้อยที่สุด
มีนิทานชาดกสองเรื่ องที่อธิบายถึงการเก็บยาสมุนไพรและผลิตภัณฑ์
ที่ช่ วยดูแลสุขภาพตามปกติในอารามวัดของพุทธศาสนา50 ต�ำราเล่ ม
ต่อจากนั้น (เกิดขึ้นในพุทธศักราชแรก) ได้ อ้างถึงการผ่าตัดศั ลยกรรม
ตามหลักของอายุ รเวท51 หลั กของอายุรเวทที่มีชื่อเสียงในการวินิจฉัย
และการรักษาที่เรียกว่ า ธาตุลม (vata) ธาตุไฟ (pitta) และธาตุดิน (kafa) (ลม น�้ำดี และเสมหะ)52 ต่อมาแนวโน้มทางความเชื่อและความ
ศรัทธาที่มีต่ออายุ รเวทยังคงเกิดขึ้นสม�่ำเสมอในนิกายมหายานและ
เถวรวาท ทั้งในอินเดียและต่างประเทศ53
ในที่นี้เราจะลืมการสมณะของพระพุทธองค์ในฐานะเป็ นพระ
ไภษัชยพุทธเจ้าไม่ได้ (Bhaisajya-guru) (ผู้รู้ทางการแพทย์) ทั้งใน
ด้านศิลปะเชิงถ้อยค� ำและด้านรูปร่างมนุษย์ที่ท�ำให้เกิดวัฒนธรรมทาง
พุทธศาสนา ทั้งในอินเดี ยและต่างประเทศ? พระองค์ทรงเป็นแพทย์
ที่ปฏิบั ติจริงในช่วงเริ่ มต้นของนิทานชาดก54 ในขณะที่มีการวางกฎของ
สงฆ์ พระพุทธเจ้าทรงมีรับสั่งให้พระกวาดลานวัดและให้ท�ำหน้าที่อื่นๆ
49 Mamsa Jataka 315.3.48; Chullakalinga Jataka 301.3.2
50 Apannaka Jataka 1.1.95; Gandhara Jataka 406.3.363
51 Milindapanho 4.1.33
52 ibid.4.1.63
53 ibid.4.1.63